مصاحبه ای با خانم دکتر مهاجران (موسس توانبخشی نیکان مراغه)
مرکز توانبخشی نیکان مراغه از سال 1380 جهت نگهداری شبانه روزی بیماران روانی مزمن مونث تاسیس شده است . این سایت اطلاعات کاملی را در مورد ماهیت مرکز و فعالیت های آن در اختیار می گذارد .
متن مصاحبه
جهت آشنایی هر چه بیشتر با خدمات و فعالیتهای موجود در مرکز مصاحبه مختصری با موسس این مرکز (سرکارخانم دکتر ماریا مهاجران) انجام شده است:
- انگیزه ای که باعث پیدایش فکر تاسیس مرکز در شهر مراغه بود؟
- در اجتماع امروزی بیماران روانی اغلب مطرود خانواده و جامعه بوده و هستند و غالبا به علت کم دانشی و مشکلاتی که این دسته از افراد برای جامعه و خانواده ایجاد میکنند برخورد مناسبی با آنها صورت نمیگیرد.
- در گذشته در استان آذربایجان شرقی محل درمان ونگهداری این بیماران فقط بیمارستان رازی بوده که به مدت محدود بیماران را پذیرش و بعد از طی دوره درمان آنها را ترخیص و به جامعه باز میگرداند.و در خانواده نیز به علت عدم آشنایی با ماهیت بیماری و مصرف نادرست داروها مجددا بیماری عود کرده و مشکلاتی را ایجاد مینمودند ، حتی گاها بدلیل عدم توانایی خانواده در کنترل بیمار آنها به دختران خیابانی تبدیل و بدون هیچ حمایتی سرگردان خیابان ها میشدند . اکثر این افراد تحصیلکرده بوده که بنا به دلایلی دچار بیماری شده اند . حفظ آبروی آنها، حفظ آبروی همه ی ماست . و چون چنین مرکزی در سطح استان وجود نداشت لذا ما اقدام به تاسیس این مرکز نمودیم .
- مرکز از چه سالی و با چه تعداد بیمار شروع به کار کرده و بعد از گذشت بیش از 17 سال این تعداد به چه رقمی رسیده ؟
- این مرکز از نیمه دوم ماه سال 1380 با ظرفیت اسمی 50 نفر برای درمان و توانبخشی بیماران روانی مزمن مونث فعالیت خود را آغاز نموده است . و امروز با گذشت 17 سال از تاسیس مرکز ،تعداد بیماران به 140 نفر افزایش یافته است .
- با چه موانع و مشکلاتی در راه اندازی این مرکز روبه رو بودید ؟
- محل اولیه این مرکز استیجاری بود که خود مشکلاتی به همراه داشت. چرا که تصور عموم از بیمار روانی فردی زنجیری و وحشتناک میباشد .به همین خاطر به اینگونه مراکز نیز دید منفی دارند در حالی که اینطور نیست . در خرداد 1381 اقدام به خرید قطعه زمینی به وسعت 3000 متر مربع در داخل محدوده شهر و در فضایی بسیار زیبا و در کنار آثار باستانی و پارک بانوان گردید.تهیه نقشه زمین فوق با رعایت استاندارد ها و مطابق با آیین نامه ها و دستورالعمل های ستاد سازمانی ، توسط کارشناسان زبده کشور صورت گرفته است . ساختمان ضد زلزله بوده و با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه احداث گردیده است و استانداردهای لازم از نظر حفاظتی و ایمنی کاملا رعایت شده است . رنگ آمیزی و معماری داخلی ساختمان با نظر سنجی روانشناسی و توسط کارشناس ارشد هنرهای زیبا انجام گرفته است .و در حال حاضر مرکز با زیر بنای 2500 متر مربع پذیرای 140 بیمار روانی مزمن مونث از کل استان آذربایجان شرقی می باشد.
در ادامه مصاحبه از آمار بیشتری پرسیدیم
پاسخ خانم دکتر
- اکثر مددجویان با چه تشخیصی بستری شده اند ؟
- تا کنون 217 بیمار در این مرکز پذیرش شده اند که از این تعداد حدود 60 نفر بطور کامل از مرکز ترخیص و به خانواده باز گردانده شده اند . اکثر بیماران بستری در این مرکز دارای اختلال اسکیزوفرنی بوده و بقیه دچار اختلال خلقی ، وسواس اختلال اسکیزوافکتیو و اختلال شخصیتی می باشند .
- وضعیت سرپرستی این مددجویان چگونه است ؟
- از تعداد 140 بیمار موجود در مرکز 94 نفر بی سرپرست 1 نفر مجهول الهویه بوده و اکثرا بی بضاعت و بد سرپرست می باشند ، و به همین علت مشارکت قابل توجهی از سوی خانواده ها صورت نمی گیرد.
- منبع هزینه های این مرکز کجاست ؟
- هزینه این مرکز عمدتا از یارانه بهزیستی و مشارکت خانواده های بیماران و یا وامهای بدون تبصره تامین می گردد.
- ملاک انتخاب پرسنل در این واحد خدماتی چیست و چند نفر در حال حاضر به اراىه خدمات در این مرکز مشغول هستند ؟
- در حال حاضر 35 نفر کادر در این مرکز در حال فعالیت می باشند و عمده ملاک انتخاب ، علاوه بر تخصص ،صداقت و دلسوزی و داشتن حسن برخورد با مددجویان و مراجعین میباشد.
- مرکز چه نوع خدمات و امکاناتی در اختیار مراجعین قرار می دهد ؟
- نگهداری شبانه روزی بیماران توام با کاردرمانی ، تفریح درمانی ، مشاوره، گروه درمانی ، روانشناسی، دارو درمانی ، ویزیت روانپزشک ،استفاده از اردوها ، کلاسهای نهضت و…………
- چه شرایطی جهت پذیرش مرکز وجود دارد ؟
- برای پذیرش بیمار در این مرکز لازم است معرفی نامه اداره بهزیستی شهرستان به همراه سایر مدارک لازم نظیر معرفی نامه کمیته توانبخشی استان ، کمیسیون پزشکی استان ، گواهی اداره محترم دادگستری و گواهی بی سرپرستی در صورت نداشتن سرپرست یا قیوم نامه ، معرفی پزشک معتمد بهزیستی ، گزارش مددکاری ، گزارش روانشناسی ، آزمایشات روتین ایدز و هپاتیت ، رادیوگرافی سینه ، رضایت نامه ولی و یا قیم مددجو ، تحویل مرکز گردد ، و بعد از پذیرش ، برنامه درمانی – توانبخشی توسط تیم درمان شامل : روانپزشک – پزشک – پرستار – روانشناس – کاردرمانگر و مددکار بصورت جداگانه و با زمانبندی خاص جهت توانبخشی بیمار آغاز می گردد ، بیمار با توجه به توانمندیها و علاقه مندیهایی که در مصاحبات و تستهای اولیه مشخص شده است ، به مربیان معرفی میشود تا روند درمان و توانبخشی ادامه یابد .
- بیمار با تشخیص کمیسیون پزشکی و رضایت ولی و یا قیم و دستور کتبی اداره محترم بهزیستی می تواند از مرکز ترخیص گردد. همچنین در طول دوره درمان نیز با درخواست خانواده و تشخیص روانپزشک و پزشک و مشاور مرکز میتواند جهت مرخصی چند روزه به منزل برود.
- چه انتظاری از مسئولین دارید ؟
- با حمایت از مراکز آنها را یاری کنند .
- اهداف بلند مدت و برنامه آتی شما برای توسعه مرکز چیست ؟
- از جمله برنامه های آتی توسعه کاردرمانی و تبدیل آن به کارگاه حرفه ای حمایت از معلولین
- حرف نگفته ؟
- بیماران روانی فردی از اجتماع هستند و جدا از اجتماع نیستند . با دارو درمانی و روانشناسی . آموزش لازم میتوان اکثر این بیماران را در منزل نگهداری کرد.
تصاویری از مراسم تقدیر از خانم دکتر مهاجران
